Dag 1 - 2 - 3

Dag 1: Dinsdag 24 september 2013

Na een lange tweedaagse autorit met tussenstop in Dresden, ben ik eindelijk aangekomen in Bytom. De rit was wat zwaarder dan verwacht omdat we wegens werken aan de Duits-Poolse grens zo'n 100 km over secundaire wegen werden gestuurd. Een leuke trip door het Poolse platteland kregen we er dus gratis bij :-)

Aangekomen in Bytom werd de eerste stop gehouden aan de kleuterschool waar ik de komende drie maanden les zal geven. Mijn contactpersoon Ola, die ik in maart leerde kennen, gaf me een rondleiding in de school en stelde me voor aan de andere docenten. De school is heel klein, daar ze werd ondergebracht in een oude dokterswoning. Hoewel je duidelijk het tekort aan middelen ziet, is er wel geprobeerd het de kinderen zo gezellig en aangenaam mogelijk te maken. Twee poestvrouwen maken er de hele tijd schoon en een Zuster bereidt er warm eten. Toch vallen de sfeer, de geur, de kleine klasjes amper te beschrijven. Het is moeilijk om het o zo grote contrast tussen België en deze plek niet de hele tijd voor me te zien, maar al snel merk ik dat de leerkrachten hier ondanks alles de leerlingen zo goed mogelijk begeleiden. Er ligt  hier voor mij als dansdocent dan ook een grote kans om daar, met dans als medium, aan bij te dragen.

Aansluitend maakte ik kennis met de directrice, die me bedankte voor het speelgoed en mijn interesse in de school. Morgenmiddag na schooltijd wil ze met Ola en mij samenzitten om de lessenreeks vorm te geven en alle praktische zaken te regelen. Hoewel ze vriendelijk was, komt ze ook heel streng over. Ze heeft de school goed in de hand en weet duidelijk van aanpakken. Dat beloofd voor morgen... :-)

Wat het speelgoed betreft, wil ze me graag de mogelijkheid geven het speelgoed zelf aan de kinderen te geven. Daarom stelde ze voor de spulletjes pas rond Kerst aan de kinderen te geven, bij wijze van afscheidscadeau aan het einde van mijn stage. Omdat ik dat op zich wel een leuk idee vond, blijft het speelgoed nog even in de bergruimte staan. Alle mensen die dus speelgoed of didactisch materiaal schonken zullen dus nog even moeten wachten op foto's :-)

Na het bezoek aan de kleuterschool was het tijd voor mijn afspraak met Marzena, een dame die studio's verhuurt in Bytom. Omdat de kleine straten nogal ingewikkelde namen hebben die allemaal op elkaar lijken, was zelfs de GPS in de war en bleek Marzena vinden een moeilijke opdracht. We besloten haar op te wachten aan het enige herkenningspunt, het grote, niet in deze Oostblok aandoende stad passende winkelcentrum. Na een paar minuten kwam een stralende, jonge vrouw ons rennend tegemoet om ons naar het straatje van bestemming te leiden.

Marzena is hét schoolvoorbeeld van de Poolse gastvrijheid: ze liet meteen al haar nog vrije appartementen zien en ze vertelde  honderduit over zichzelf en haar familie. Zelf stond ze erop haar bij de voornaam te noemen, terwijl ze mij steevast bleef aanspreken met "Miss Ina". Ze stond ook onmiddellijk klaar om me van alle comfort te voorzien en stelde zelfs voor een microgolfoven voor me aan te schaffen. Kortom, mijn eigen stek in Bytom is geweldig en Marzena staat steeds klaar om me met alle mijn vragen of problemen te helpen.

Nu ben ik net terug thuis, na in een heerlijk Pools restaurantje gegeten te hebben. Morgen staan winkelen, een Pools nummer aanschaffen en een afspraak met de kleuterschool op het programma :-)

Ik hou jullie op de hoogte!

Dag 2: Woensdag 25 september 2013

Dag 2 in Bytom begon heel zonnig en met het aanschaffen van een Pools nummer in het winkelcentrum. Rond de middag had ik een afspraak in de kleuterschool met Ola en de directrice. Toen ik aankwam waren ze beiden nog aan het werk, zodat ik tijd had om kennis te maken met de kinderen en de docenten die ik gisteren nog niet had ontmoet. Omdat het speelgoed tot de Kerst opgeborgen is in de kelder, waren heel wat leerkrachten nieuwsgierig. Samen met Ola gingen we even kijken naar de spullen, zodat iedereen nu op de hoogte is. Later zullen de docenten samen bepalen wat aan welke klas zal worden gegeven en de kinderen persoonlijk krijgen.

De docenten waren heel enthousiast over het speelgoed en wilden maar wat graag een paar spulletjes mee naar huis nemen. Omdat de directrice absoluut wil dat alles op school blijft, wordt het speelgoed achter slot en grendel bewaard. Het werd even heel bizar, toen de docenten openlijk tegen die beslissing  in gingen en naar mijn mening vroegen. Op dat moment werd mijn eerder aanvoelen bevestigd: de directrice is heel strikt en alles moet gaan hoe zij het heeft gepland. Ik maakte de leerkrachten duidelijk dat ik hier als stagiaire actief zal zijn en dat de beslissing over het speelgoed niet langer bij mij lag. Uiteindelijk begreep iedereen dat het beter was om er geen commotie rond te maken en ging de kelderdeur terug dicht.

Het is opvallend dat heel wat kinderen nieuwsgierig zijn naar wat nowy dobri pani, de lieve nieuwe juf, komt doen. De directrice begreep meteen de nood van de kinderen en vroeg me naar wat persoonlijke info en een korte beschrijving van het project. Zo kan ze de ouders en de kinderen gepast informeren. Dat zorgde meteen voor een klein probleempje, daar ik niet voldoende kennis heb van het Pools om mijn projectomschrijving te vertalen en Ola op haar beurt niet genoeg Engels begrijpt.

Met een lekker stuk appeltaart en koffie in een klein koffiehuis, besloten Ola en ik ons aan de vertaling te wagen en spraken we een aantal praktische zaken af. Volgende week woensdag zal ik starten met de eerste les. Van dan af zal ik elke maandag -en woensdagvoormiddag dansles geven aan de oudste kleuters. Ook zal ik samen met de klas van Ola deelnemen aan een interscholen competitie dans. De directrice hoopt met mijn hulp een prijs te kunnen winnen en zo extra middelen te verkrijgen voor de school. Dat wordt dus nog heel erg "stressen" de komende weken!

Na het obligate gedeelte hadden we het al snel over Bytom, het grote contrast tussen België, Nederland en Polen en de dagdagelijkse problemen die de enorm lage lonen met zich meebrengen. Ola verdient als jonge twintiger met twee master diploma's in Economie en Onderwijskunde, 1300 zlotty per maand, zo'n 325 euro. Daar moet ze een goede 800 zlotty van spenderen aan de huur van een flat en poogt ze met de rond te komen. Klagen doet ze echter niet, want ze heeft tenslotte nog werk. Heel wat van haar studiegenoten vinden als goed opgeleide pedagogen, geen job.

Dit is maar één van de vele, aangrijpende voorbeelden die Ola me vanmiddag gaf. Ik kan maar één ding concluderen: Polen probeert, vooral in de grotere steden, te voldoen de West-Europese normen. Ketens als H&M, Mc Donalds, Media Markt, kleuren hier tussen de oude, vervallen gebouwen het straatbeeld. Toch valt het hier erg op dat iedereen de winkels binnenloopt de artikelen even bekijkt, maar niets koopt. Ola gaf me de bevestiging van wat ik eigenlijk zelf al kon zien: Bijna alle mensen leven hier in armoede.  

Rond 18 uur nam ik afscheid van Ola en ging ik naar huis ging om mijn ervaringen van vandaag neer te pennen en aan mijn lesplan te beginnen. Morgen staat er dus heel wat schrijfwerk op het programma, zodat ik Ola vrijdag mijn lessen voor de komende drie maanden kan voorstellen!

Do zobaczenia! (Tot snel)

Dag 3: Donderdag 26 september 2013

"Bad luck makes good stories" is de enige quote die van toepassing is op wat ons gisteravond is overkomen. Toen ik thuiskwam van mijn afspraak met Ola, kreeg ik bericht van mijn papa, die na het droppen van mijzelf en het speelgoed voor de kleutertjes in Bytom, terug naar huis was gereden. Een steen, die terecht was gekomen in het motorblok van zijn auto, had verder rijden onmogelijk gemaakt. De auto moest aan de Pools-Duitse grens naar een garage worden getakeld om hem daar te repareren.  Na het nazicht besloot de garagist dat er niks anders op zat dan vervangstukken te bestellen en de reparatie 48 uur uit te stellen.Heel wat uren later en euro's lichter, stond mijn papa uiteindelijk weer in Bytom, waar we elkaar alles vertelden over onze respectievelijke Poolse avonturen :-)

Dag 3 begon dus vrij somber, zonder auto en met heel wat schade. Rond 11 uur trokken we de stad in, zodat ik mijn papa Bytom wat kon leren kennen. Het is rondlopen is een stad met duizend gezichten. Bytom is oud, vuil en grijs, met een architectuur die je doet denken aan de bouwstijl van het voormalig Oostblok. Toch vind je  hier en daar een overblijfsel van wat ooit een prachtige, rijke stad moet zijn geweest. De bewogen geschiedenis van de stad en de provincie Silizië, heeft vandaag de dag nog steeds zijn invloed. Hoewel de stad altijd deel heeft uitgemaakt van Pools grondgebied, stond ze sinds haar opduiken in de geschiedenisboeken in 1136 onder Duits bewind. Pas na de tweede wereldoorlog werden Bytom en de provincie waartoe de stad behoort, teruggegeven aan Polen. De toenmalige Duitse inwoners werden er verdreven, maar de eeuwenlange Duitse overlevering eist tot op vandaag haar tol. Mensen uit andere gebieden in Polen zien de inwoners van Silezië nog vaak als Duits aan en achtten hen medeverantwoordelijk voor de gruweldaden die zich een goede 40 kilometer verderop, in Auschwitz, afspeelden. Ola, die zelf geboren is in een dorp aan de rand van Bytom, is er anno 2013 van overtuigd dat nog heel veel mensen in Polen haar volk als medeschuldig aanzien.

Toch heeft Bytom ook haar mooiere kanten. In de negentiende eeuw kende de stad een economische bloeiperiode en was ze de bakermat van de mijnbouw. Ook die invloeden kun je vandaag nog in het straatbeeld opmerken in de mooie, hoge en met hoogstaande materialen afwerkte gevels. Kortom, Bytom kent een rijke geschiedenis die ik hopelijk tijdens mijn verblijf hier nog beter zal leren kennen.

Na onze kleine tocht door Bytom, haalden we snel wat om te eten in het winkelcentrum en keerden we terug naar mijn studio. Daar was het alle hens aan dek: mijn papa begon rond de bellen voor de auto en de reparatie en ik startte met het opstellen van mijn lesplan voor de kleuterschool.

Rond 20 uur trokken we naar een klein, gezellig restaurantje tegenover de Agora, waar ik in er met handen en voeten in slaagde twee slaatjes met kip te bestellen.Na een kwartiertje liet de vriendelijke dienster ons achter in het restaurant en ging ze de Agora binnen. Papa en ik bleven samen met nog één andere klant achter in het restaurant, niet goed begrijpend wat de vrouw ging doen. Weer een tiental minuten later kwam ze terug het restaurant binnen met twee stukken kip die ze naar de keuken bracht. De Poolse gastvrijheid kent duidelijk geen grenzen :-)